Watdoet het Kifid?
Het Kifid is een toegankelijk en deskundig financieel klachteninstituut waar consumenten, klein zakelijke ondernemers en zzp’ers heen kunnen met klachten over financiële producten of diensten. De Geschillencommissie van het Kifid wijst juridisch bindende uitspraken in allerlei financiële geschillen. Zo is ook de vrije advocaatkeuze binnen de rechtbijstandverzekering veelvuldig aan bod gekomen.
Een aantal van deze uitspraken tegen rechtbijstandverzekertaars zal in dit artikel worden behandeld aan de hand van de zaaknummers.
5.1 2019-536 : Rechtbijstandverzekeraar mag voorwaarden stellen
In de zaak gaat het om de vraag of de rechtijstandverzekeraar aanvullende voorwaarden mag stellen aan een externe advocaat wanneer de zaak wordt uitbesteed?
De Commissie heeft bepaald dat, indien de zaak wordt uitbesteed aan een externe advocaat naar keuze van de verzekerde, de rechtbijstandverzekeraar inderdaad het recht heeft om extra voorwaarden op te leggen.
Hierbij is overwogen dat de kostenvergoeding op basis van de Europese jurisprudentie mag worden beperkt tot een kostenmaximum, maar niet zo ver dat de keuzevrijheid van de rechtbijstandverzekerde daardoor wordt belemmerd. Goede afspraken tussen de rechtbijstandverzekeraar en de externe advocaat kan ervoor zorgen dat de maximum vergoeding later wordt bereikt, waardoor de belangen van de verzekerde beter worden behartigd.
5.2 2020-484 *3: 2x Kostenmaximum binnen de rechtbijstandverzekering
De werkgever heeft het UWV ingeschakeld voor ontslag van zijn werknemer. Deze werknemer heeft een eigen advocaat ingeschakeld voor die procedure. Nadat aan werkgever geen toestemming werd gegeven voor ontslag, is de werkgever alsnog naar de kantonrechter gestapt met eenzelfde verzoek.
De rechtbijstand verzekerde was van mening dat hij ook deze tweede keer recht heeft op een eigen advocaat op kosten van zijn rechtbijstandverzekering. Maar hij vond ook dat twee keer het kostenmaximum moest worden gerekend, nu hij twee keer bijgestaan moest worden door de door hem gekozen advocaat.
Nu het feitelijk gaat om hetzelfde geschil is de Commissie echter van mening dat de rechtbijstandverzekeraar terecht slechts eenmaal het maximumbedrag heeft toegekend. De rechtbijstandverzekeraar heeft namelijk in de algemene voorwaarden geformuleerd dat het maximumbedrag ook geldt voor verschillende, met elkaar samenhangende gebeurtenissen.
5.3 2020-908 *4 beperkingen in het kostenmaximum van de rechtbijstandverzekering
De rechtbijstandverzekeraar hanteert in de polisvoorwaarden een kostenmaximum van €50.000. Tenzij in een procedure een externe advocaat niet verplicht is. Dan geldt er een aanzienlijk lager maximum van maar €8.000.
De procedure waardeze zaak om draait, speelt zich af bij de kantonrechter, waar vertegenwoordiging van een advocaat niet verplicht is. De rechtbijstandverzekerde vindt het echter niet redelijk en billijk om een maximumbedrag van €8.000 aan vergoeding te ontvangen, omdat er om praktische redenen is gekozen een tegeneis in te dienen bij de kantonrechter. En dit dus meer tijd en meer geld kost. Hij had dit ook in twee aparte zaken kunnen doen. En dan had wel twee keer het kostenmaximum gegolden.
In de algemene voorwaarden van de rechtbijstandverzekeraar staat duidelijk vermeld dat de maximumvergoeding van €8.000 geldt wanneer er geen advocaat verplicht is. De verzekerde had ook de keuze om zich te laten bijstaan door een jurist van de rechtbijstandverzekeraar, maar koos hier niet voor. Het beroep op redelijkheid en billijkheid van de rechtbijstandverzekerde gaat daarom ook niet op. De Commissie wijst de vordering af.
Conclusie Kifid en de rechtbijstandverzekeraar
Uit de uitspraken van het Kifid komt naar voren dat rechtbijstandverzekeraars veel en verregaande voorwaarden mogen stellen aan het recht op vrije advocaatkeuze binnen de rechtbijstandverzekering.
Ik vraag me af of dit wel geheel in lijn is met Europese regelgeving. Want wordt hiermee het recht op vrije advocaatkeuze niet te veel ingeperkt? Het is wachten op eerste uitspraken op dit gebied.
Let hier in ieder geval goed op bij het bepalen van je strategie. Voor baanbrekende uitspraken, zoals zaken de vrije advocaatkeuze binnen de rechtbijstandverzekering oprekken, moet je niet bij het Kifid zijn. Dat kan naar mijn ervaring beter voorgelegd worden aan de gewone rechter, die uiteindelijk het Europese Hof weer als vraagbaak zal inschakelen.
Is er bij u sprake van zo’n situatie en wilt u weten wat te doen? Neem dan contact op met SMART Advocaten.
[1] https://www.kifid.nl/over-kifid/ [2] Kifid 29 juli 2019, 2019-536. [3] Kifid 8 juni 2020, 2020-484. [4] Kifid 11 november 2020, 2020-908.