Vrije advocaatkeuze

Vrije advocaatkeuze en de praktijk

Het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat op grond van Europese regels, de vrije advocaatkeuze van de rechtsbijstand verzekerde niet kan worden beperkt tot de situaties waarin de rechtsbijstandsverzekeraar besluit dat er een advocaat mag worden ingeschakeld.

Wanneer er sprake is van een administratieve of een gerechtelijke procedure, ongeacht of in die procedure een advocaat verplicht is en ongeacht wat rechtsbijstandsverzekeraars in hun polisvoorwaarden hebben gezet, moeten zij de advocaat van de keuze van de verzekerde vergoeden.

Beperkingen in polisvoorwaarden van rechtsbijstandsverzekeraars

Het Europese Hof van Justitie heeft overwogen om beperkingen in te stellen aan de kosten die vergoed worden door rechtsbijstandsverzekeraars. Die beperkingen mogen echter niet zo ver gaan dat het daarmee praktisch gezien onmogelijk wordt gemaakt om een advocaat in te schakelen.

Veel rechtsbijstandsverzekeraars waren – op z’n zachtst gezegd – niet blij met deze uitspraak van het Europese Hof. De kosten voor rechtsbijstand zouden volgens hen zo sterk stijgen waardoor het onvermijdelijk is dat de premies fors omhooggaan. Daarmee zou een rechtsbijstandsverzekering onbetaalbaar worden. Aldus de rechtsbijstandsverzekeraars. Maar dit gebeurde niet.

Aanpassing polisvoorwaarden van de rechtsbijstandverzekering

Wat de rechtsbijstandsverzekeraars wel hebben gedaan, is dat zij hun polisvoorwaarden hebben aangepast. Om zo de gang naar een advocaat moeilijker te maken.

Dit is een voorbeeld van een beperking. Als in een procedure een advocaat niet verplicht is, maar die wordt wel ingeschakeld door de rechtsbijstand verzekerde, dan geldt een beperkt kostenmaximum en/of een eigen bijdrage in de vorm van een eigen risico van € 250,00 of € 500,00.

Waar in een normale procedure een kostenmaximum van tussen de € 12.500,00 en

€ 50.000,00 geldt, werd dit kostenmaximum door veel verzekeraars fors beperkt. Bijvoorbeeld van € 2.500,00 tot € 5.000,00 per zaak. Is dat bedrag bereikt, dan eindigt het recht op rechtsbijstand van de verzekeraar.

Feitelijk is het zo dat de meeste procedures veel meer geld kosten. Komt er hoger beroep of gebeuren er in de procedure dingen die de procedure vertragen (zoals bewijsopdrachten, getuigenverhoren, deskundigenberichten, etc.) dan is een kostenmaximum verre van genoeg om de zaak te behandelen.